Opryszczka
Opryszczka wargowa nie tylko szpeci. Towarzyszy jej swędząca wysypka i ból w okolicach ust, które są pierwszymi objawami opryszczki wargowej, wywołanej przez wirusa HSV1. Można się nią zarazić, choć atakuje zwykle osłabiony organizm. Sama opryszczka nie jest groźna, ale wywołane nią powikłania - już tak, dlatego opryszczkę trzeba leczyć i zapobiegać jej nawrotom.
Opryszczka wargowa to powracający problem wielu osób, bo niemal każdy z nas jest nosicielem wirusa opryszczki. Szacuje się, że w Polsce zakażonych jest prawie 80 % ludzi*, ale choruje tylko połowa z nich. Nie do końca wiadomo, dlaczego tak się dzieje. Podnosi się rolę obniżonej odporności bądź lokalnie (miejscowo) np. w wyniku ekspozycji na promieniowanie UV lub odporności ogólnej (np. w wyniku choroby przeziębeniowej) w wyzwoleniu napadu opryszczki.
* Brak dokładnych danych epidemiologicznych.
Epidemiologia
Częstość zakażenia i nosicielstwo wirusa opryszczki HSV1 jest bardzo różne. W krajach europejskich waha się od najniższej w Finlandii - 52,4%, w Belgii - 67,4%, w Czechach - 80,6%, w Bułgarii aż 83,9% a w Turcji nawet - 97%.
Również zróżnicowana jest częstość nosicielstwa wirusa HSV2. Od 4,2% w Wielkiej Brytanii do prawie 24% w Bułgarii i aż 42% w Turcji. Szacuje się, że w Polsce ok. 15% populacji jest nosicielami wirusa HSV2. Nosicielami są częściej kobiety.
Objawy opryszczki występują u około 20% osób zakażonych. Na ich ujawnienie wpływa obniżenie odporności lokalnej np. w wyniku intensywnej ekspozycji na promienie UV, lub obniżenie ogólnej odporności organizmu np. w wyniku dużego wychłodzenia organizmu, w przebiegu innych chorób, po leczeniu antybiotykami, po chemio- lub po radioterapii.
U osób zakażonych wirusem, który "jest w uśpieniu" obniżona odporność organizmu znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia incydentów opryszczki, zaś lepsza odporność organizmu może przejawiać się m. in. zmniejszeniem nawrotów opryszczki wargowej (wirus HSV1) oraz działa korzystnie w przypadkach opryszczki narządów płciowych (wirus HSV2). Dlatego warto skutecznie wzmacniać odporność sięgnąć po immuno-suplementy dostarczające ekstrakt spiruliny.
Lecznie
Leki przeciwwirusowe (acyklowir, walacyklowir) podawane ogólnoustrojowo zmniejszają nasilenie objawów zakażenia pierwotnego i nawrotowego, ale nie eliminują wirusa utajonego i nie zmniejszają ryzyka zakażenia innych osób ani częstości i ciężkości nawrotów po zaprzestaniu leczenia.
Sposób leczenia i postępowanie zależy od sytuacji klinicznej. W przypadku opryszczki wargowej lub błony śluzowej jamy ustnej i gardła rozróżniamy:
1) zakażenie pierwotne – w razie dużej dynamiki i nasilenia zmian lub u osób z obniżeniem odporności o dowolnym podchodzeniu → acyklowir w tabletkach, 200 mg przyjmowane co 4 – 5 godzin (5 × dziennie) przez 3 – 5 dni lub walacyklowir 2 tabletki 500 mg 2 razy dziennie (co 12 godzin) przez 3 – 5 dni
2) zakażenia nawrotowe (okresowe leczenie nawrotów o nasilonym przebiegu) → najlepiej rozpocząć w okresie objawów zwiastunowych, najpóźniej w dniu wystąpienia wykwitów; acyklowir w tabletkach, 200 mg co 4 – 5 godzin (5 × dziennie) przez 3 – 5 dni lub walacyklowir 2 tabl. 500 mg co 12 godzin (2x dziennie) przez 1 dzień lub 500 mg co 12 godzin przez 3 dni; w opryszczce wargowej o łagodniejszym przebiegu skuteczny również acyklowir w postaci kremu (5 × dziennie).
W przypadku uporczywej i/lub ciężkiej nawrotowej opryszczki ważnym jest sprawdzenie sprawności układu odporności i jej odpowiednie wspieranie. Pewna rolę mogą tutaj odegrać immuno-suplementy. Ważne jest również sprawdzenie czy nie istniej jakaś sytuacji, która skutkuje obniżeniem odporności i podjęcie działania, aby to wyeliminować.
Opryszczka narządów płciowych
To dolegliwość, która nadal stanowi wstydliwy problem dla większości zarażonych nią osób. Schorzenie to jest najczęściej diagnozowaną chorobą weneryczną, a w połowie przypadków wywołuje ją wirus opryszczki typu 1 HSV-1 – zwykle odpowiada za pojawienie się opryszczki na ustach oraz wirus typu 2 HSV-2 - który z kolei odpowiada tylko za pojawienie się opryszczki na narządach płciowych. Opryszczka narządów płciowych u bardzo wielu osób nie daje żadnych objawów, a w trakcie stosunku seksualnego jest przekazywana partnerowi/partnerce. Ewentualne symptomy są bardzo łatwe do rozpoznania przez lekarza, może pojawić się ból oraz zmiany skórne w postaci pęcherzy, które lokalizują się w okolicy narządów płciowych oraz krocza (zarówno u kobiet jak i mężczyzn). Niekiedy opryszczka atakuje okolicę odbytu i pośladków. Zdarza się, że u niektórych pacjentów dochodzi do notorycznego nawracania objawów opryszczki, jednak są one mniej uciążliwe niż za pierwszym razem. Osoby, u których opryszczka narządów płciowych pojawia się regularnie powinny stale przyjmować leki przeciwwirusowe.
Ocena kliniczna
Ekstrakt spiruliny w nawrotowej opryszczce wargowej
1Kasima Medical Development AB Treleborg, Szwecja Streszczenie
Opryszczka wokół ust, połączona z bolesnymi wykwitami, jest bardzo częstym problemem wywoływanym przez wirus opryszczki pospolitej. Uważa się, że osłabienie układu odporności np. w wyniku mocnego przeziębienia, stresu, ekspozycji na promienie UV lub gorączki odgrywają istotną rolę w reaktywacji wirusa i nawrocie wykwitów opryszczkowych. Dobre leczenie nawrotów nie zostało dotychczas znalezione. Opryszczka wokół ust, połączona z bolesnymi wykwitami, jest bardzo częstym problemem wywoływanym przez wirus opryszczki pospolitej (HSV-1). Uważa się, że osłabienie układu odporności np. w wyniku mocnego przeziębienia, stres, ekspozycja na promienie UV i/lub gorączka odgrywają istotną rolę w reaktywacji wirusa i nawrocie wykwitów opryszczkowych. Dobre leczenie nie zostało dotychczas znalezione. Popularne leki przeciwwirusowe nie zapobiegają wystąpieniu opryszczki, ponieważ stosuje się gdy już doszło do pojawienia się opryszczki. Oceniano preparat zawierający immunoaktywny ekstrakt Spirulina platensis ze sprawdzonymi właściwościami pobudzającymi i modulującymi układ odporności. Dane ustne sugerowały, że ten ekstrakt spiruliny (z mikroalg Arthrospira platensis) mógłby być wartościowym suplementem, aby korzystnie wpływać na nawrotową opryszczkę wargową. Cel badaniaPrzeprowadzono badanie kliniczne mające na celu określenie przydatności i skuteczności doustnego podania preparatu zawierającego ekstrakt mikroalg na zapobieganie i leczenie nawrotowej opryszczki wargowej (HSV-1). Grupa badana i metodyBadanie kontrolowano placebo i przeprowadzono na zasadach podwójnie ślepej próby. Krytycznym kryterium włączenia do badania było 6 i więcej epizodów opryszczki wargowej w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Jedna grupa otrzymała ekstrakt spiruliny w kapsułkach (w dawce 400 mg na dobę) przez 24 tygodni. Grupa kontrolna otrzymała placebo w postaci identycznych kapsułek zawierających celulozę mikrokrystaliczną. Badanie było przeprowadzone jako badanie konsumenckie i uczestnicy badania prowadzili dzienniczki rejestrując codziennie wszystkie objawy. W badaniu wzięło udział 148 osób, z których 84 osoby (22 mężczyzn i 62 kobiety) otrzymały aktywny preparat zawierający ekstrakt spiruliny oraz 64 osoby (18 mężczyzn i 46 kobiet), które otrzymały placebo. Wyniki badaniaGrupa, która otrzymała preparat zawierający ekstrakt spiruliny (Immulinę) miała średnio o 40% mniej incydentów opryszczki w porównaniu z grupą placebo w okresie badania. W grupie otrzymującej Immulinę liczba badanych całkowicie wolnych od objawów opryszczki wyniosła 34/84 (40%) w porównaniu z 3/64 (5%) w grupie placebo (p≤0.002). W ciągu ostatnich 12 tygodni badania nie stwierdzono nawrotu opryszczki u 51/84 (61%) w porównaniu do 16/64 (25%) w grupie placebo. Analiza statystyczna (test Fishera-Snedecora) wykazała znamienność na poziomie p≤0.002. W trakcie badania nie stwierdzono żadnych objawów ubocznych. Stwierdzono tendencję nieco lepszej reakcji mężczyzn od kobiet na przyjmowanie preparatu zawierającego ekstrakt spiruliny. Wnioski
|
