Immuno-suplementy

Immunno-suplementy sa to suplementy diety o działaniu wspierającym układ odporności i działaniu immunomodulującym*. Na rynku jest bardzo dużo produktów, którym jest przypisana rola wzmacniania odporności. Jest wśród nich dużo wartościowych produktów, ale też są produkty o wątpliwym działaniu, a nawet takie, które w ogóle nie działają na układ odporności. Poniżej chcemy omówić najważniejsze grupy immuno-suplementów.

---

*Immunomodulacja to proces stymulacji systemu immunologicznego za pomocą różnorodnych substancji, zwanych immunomodulatorami, mający na celu regulowanie odpowiedzi odpornościowej organizmu na infekcje o rozmaitej etiologii. Poprzez immunomodulację rozumie się wzmacnianie odporności oraz czynności samonaprawczych organizmu, ale także ich osłabienie (immunosupresja) w razie nadmiernej reakcji immunologicznej.

Witaminy

Witaminy nie mają bezpośredniego wpływu na układ odporności, ale są niezbędne, aby układ odporności funkcjonował prawidłowo. Szczególną rolę we wspieraniu odporności odgrywają witaminy C i D.

Witamina C

Niedobór witaminy C wpływa negatywnie na naszą odporność. Witamina C spełnia w organizmie szereg istotnych funkcji. Najbardziej znaną funkcją, jaką pełni witamina C, jest wzmacnianie odporności organizmu. Jednak kwas askorbinowy to dużo więcej niż tylko odporność.

O witaminie C można przeczytać w interesującym artykule → "O witaminie C obiektywnie"

Witamina D3

Niedobór witaminy D3 wpływa negatywnie na naszą odporność. Trzeba zauważyć, że w naszym klimacie (mała ilość światła słonecznego zwłaszcza w okresie jesień - zima - wczesna wiosna, który trwa u as blisko pół roku) i przy naszej typowej diecie (małe spożycie ryb morskich) często dochodzi do niedoborów witaminy D.

Niedobór witaminy D nie tylko wpływa na zwiększone ryzyko zachorowania na choroby przewlekłe. Ma również wpływ na nasze ogólne samopoczucie i skłonność do infekcji – okazuje się, że optymalny poziom witaminy D ma wpływ na produkcję zespołów białkowych działających bakteriobójczo i antywirusowo – oznacza to, że nasz organizm jest w na tyle dobrej kondycji, że sam jest w stanie uchronić się przed wieloma chorobami.

Witamina D* to tak naprawdę pro-hormon steroidowy, który jest przede wszystkim niezbędny dla gospodarki wapniem i zdrowia kości. Pod wpływem światła słonecznego przechodzi ona pre-witaminę a następnie w postać aktywną 1α,25-dihydroksycholekalcyferol. Trzeba pamiętać, że witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach i może się kumulować w organizmie.

---

*Witamina D składa się z 2 równoważnych biologicznie form – pre-witaminy D2 otrzymywanej z produktów roślinnych i pre-witaminy D3 – powstałej w trakcie ekspozycji skóry na działanie promieni słonecznych i spożywania tłustych ryb.

Mikroelementy

Cynk i selen są tymi mikroelementami, które są niezbędne dla dobrego działania układu odporności. Cynk jest ilościowo drugim (po żelazie) mikroelementem obecnym w naszym organizmie. Znajduje się w każdej komórce. Cynk jest niezbędny do prawidłowego działania ponad 300 enzymów, m. in. do syntezy kwasów nukleinowych (DNA, RNA), różnych białek, hormonów. Jony cynku biorą udział w metabolizmie węglowodanów, tłuszczy, białek i procesach detoksykacyjnych. Selen wchodzi w skład dwóch ważnych aminokwasów: selenometioniny oraz selenocysteiny. Poza tym odgrywa istotną rolę w ochronie organizmu przed procesami oksydacyjnymi.

Cynk a odporność

Cynk wpływa na funkcjonowanie układ immunologicznego. Jest to oddziaływanie złożone. Cynk indukuje adhezję monocytów do śródbłonka, co nasila odpowiedź immunologiczną. Niedobór cynku zmniejsza chemotaksję neutrofili, upośledza fagocytozę z udziałem makrofagów oraz zaburza proces generowania reaktywnych form tlenu. Cynk jest niezbędny do interakcji między receptorem p58¹ na komórkach NK² a cząsteczkami głównego kompleksu MHC-I³ na komórkach docelowych, co w rezultacie hamuje cytotoksyczną aktywność komórek NK. Cynk wpływa na procesy proliferacji komórek w układzie immunologicznym.

Selen a odporność

Jest udowodnione, ze niedobór selenu wpływa niekorzystnie na układ odporności, zaś podawanie selenu wspiera układ odporności. Selen wpływa pozytywnie na funkcję limfocytów B i T oraz makrofagi. Limfocyty w przypadku niedoboru selenu wykazują mniejszą zdolność do proliferacji w odpowiedzi na mitogen, zaś makrofagi, w wyniku niedoboru selenu, wykazują mniejszą zdolność do produkcji LTB4*, który jest niezbędny do chemotaksji neutrofilów. Suplementacja selenem może usprawnić te procesy.

Oleje rybne

Olej z wątroby rekina był od setek lat stosowany w leczeniu rozmaitych schorzeń w tradycyjnej medycynie skandynawskiej. Bazowało to na spostrzeżeniu, że rekiny rzadko chorowały na guzy nowotworowe i były odporne na infekcje. To spostrzeżenie oraz korzystne działanie oleju z wątroby rekina zaowocowało współcześnie szeregiem badań i zidentyfikowano składniki aktywne oleju - są to alkiloglicerole i skwalen.

Alkiloglicerole i skwalen

Olej z rekina jest jednym z najbogatszych źródeł alkilogliceroli w przyrodzie. Zależnie od gatunku, występuje 30-90% alkilogliceroli czyli czyli eterów lipidowych o dużej aktywności biologicznej. Najwięcej mają "archaiczna" ryba chrzęstno-szkieletowa chimera (Chimaera monstrosa). Alkiloglicerole występują w bardzo niewielkiej ilości w mleku człowieka oraz w układzie krwiotwórczym człowieka. Łatwo są wchłaniane z przewodu pokarmowego.

Alkiloglicrole nasilają stres oksydacyjny, szczególnie w pobliżu błon komórek nowotworowych. Oddziałują w ten sposób na komórki nowotworowe, bakteryjne i grzybowe. Stąd wynikają właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze alkilogliceroli. Udowodniono, że alkiloglicerole hamują rozwój bakterii z rodzaju Corynebacterium, Staphylococcus, Streptococcus i Diplococcus. Fungistatycznie i grzybobójczo działają wobec rodzajów: Epidermatophyton, Microsporium, Trichophyton. Olej z rekina posiada też właściwości odtruwające; przyspiesza eliminację rtęci z ustroju.

Alkiloglicerole prowadzą do powstawania wolnych rodników i nadtlenków lipidów w błonie komórkowej, co powoduje zwiększoną przepuszczalność i rozpad biomembran. Podnoszą poziom czynnika martwiczego nowotworów TNF (alfa), w rezultacie wyzwalają apoptozę* komórek nowotworowych.

Preparaty zwierające olej z wątroby rekina należy ostrożnie stosować w przypadku uszkodzenia wątroby. Nie należy łączyć ich podawania w jednym czasie z preparatami ziołowymi, które mają składniki eliminujące wolne rodniki.

---

*Apoptoza to naturalny proces zaprogramowanej śmierci komórki w organizmie wielokomórkowym. Dzięki temu mechanizmowi z organizmu usuwane są zużyte lub uszkodzone komórki.

Wielocukry (polisacharydy)

Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea) – zawiera arabinogalaktan – polisacharyd o działaniu wspierającym odporność.

Otręby ryżowe – źródło polisacharydów – MGN-3 (arabinoksylany) – wspierających odporność – prepart Bi.Bran.

Aloes barbadoski (Aloe barbadiensis) i aloes zwyczajny (Aloe vera) – zawierają acemannan i aleorydy – polisacharydy występujące w liściach aloesu, wspierające odporność.

Pelargonia afrykańska (Pelargonium sinoides) – zawiera glikozydy, katechiny i galokatechiny wspierające odporność.

Żeń-szeń amerykański (Panax quinquefolius) – zawiera ginsenozydy (saponiny trójterpenowe) i glikozydy

Wrośniak różnobarwny (Coriolus versicolor) – zawiera polisacharyd K, który jest w składzie produktów wspierających odporność.

β-GLUKANY

β-glukany to wielkocząsteczkowe wielocukry czyli polisachardy występujace powszechnie w świecie roślinnym. Są jednym ze składników ściany komórkowej wielu roślin zwłaszcza zbóż i grzybów. β-glukany w zależności od pochodzenia mają różną budową i różne właściwości. Ogólnie można podzielić je na dwie główne grupy, które znalazły zastosowanie ze względu na swe istotne właściwości zdrowotne:

• β-glukany rozpuszczalne pochodzące głównie ze zbóż (owies, jęczmień, żyto, itd) oraz
• β-glukany nierozpuszczalne pochodzące głównie z grzybów (drożdże, boczniak, rozszczepka, itd)

  ■ Rozszczepka pospolita (Schizophyllum commune) zawiera schizophylan – substancję o właściwościach immunostymulujacych
  ■ Lakownica żółtawa (Ganoderma lucidum) – zawiera β-glukany, wchodzi m.in. w skład wspomagającego odporność preparatu Reishi Max
  ■ Twardziak jadalny, shiitake (Lentinula edodes) – zawiera - β-glukan lentinan, wchodzi w skład preparatów wspomagających odporność

Grupa pierwsza wykazująca w swej budowie krótkie łańcuchy z β-wiązaniami w pozycjach (1→3)-(1→4), jest rozpuszczalna w wodzie. Ta grupa β-glukanów posiada wybitne właściwości wpływające na gospodarkę węglowodanowo-lipidową człowieka. Ich spożycie obniża/normalizuje poziomy lipidów (cholesterolu) i cukru we krwi.

Druga grupa wykazująca w swej budowie długie łańcuchy z β-wiązaniami w pozycjach (1→3)-(1→6), jest nierozpuszczalna w wodzie. Posiadają one właściwości immuno-modulujące. Ich spożycie wspomaga naturalną, nieswoistą odporność organizmu.

Te wielkocząsteczkowe β-1,3/1,6-D glukany są częstym składnikiem różnych preparatów immuno-modulujących stosowanych w różnych sytuacjach klinicznych. Szczególnie dużo β-1,3/1,6-D glukanów występuje w ścianie komórkowej drożdży piekarniczych (Saccharomyces Cerevisiae). Jest to najaktywniejsza immunologicznie frakcja z całej grupy β-glukanów. Jest ona złożona z cząsteczek D-glukozy połączonych w pozycji 1,3 i z łańcuchami bocznymi D-glukozy przyłączonymi w pozycji 1,6. Na rycinie obok przedstawiono budowę cząsteczki nierozpuszczalnego β-1,3/1,6-D glukanu, z długim łańcuchem, pochodzącym z drożdży piekarniczych.

Ekstrakt drożdży i β-glukany

Drożdże, ze względu na bogactwo witamin i minerałów, są stosowane przez osoby ze słabą odpornością (zawarta w nich witamina B2 pomaga w tworzeniu przeciwciał), a witamina B12 ułatwia przyswajanie żelaza, biotyna wspomaga produkcję ważnych dla zdrowia kwasów tłuszczowych. Witaminy z grupy B wzmacniają system nerwowy i są polecane osobom starszym oraz młodzieży uczącej się. Poza tym zawierają duże ilości selenu, cynku i chrom, który zmniejsza apetyt na słodycze oraz wspomaga pracę trzustki.

Ekstrakt drożdży piekarniczych dostarcza wielkocząsteczkowy β 1,3/1,6 D-glukan. Posiada silne właściwości immuno-modulujące, a jego spożycie wspomaga naturalną, nieswoistą odporność organizmu. Zawarte w drożdżach cząsteczki β-glukanu pobudzają cały układ odpornościowy.

W licznych badaniach wykazano, że silne właściwości immuno-modulujące β-glukanu odnoszą się zarówno do odporności nieswoistej, jak i swoistej (nabytej). Zdolność układu odporności do szybkiego i skutecznego rozpoznania i reakcji na atakujące patogeny jest kluczowa w zwalczaniu rozmaitych zakażeń.

βeta 1,3/1,6 D-glukan

Ekstrakt drożdży piekarniczych dostarcza wielkocząsteczkowy β 1,3/1,6 D-glukan. Posiada silne właściwości immuno-modulujące, a jego spożycie wspomaga naturalną, nieswoistą odporność organizmu. Zawarte w drożdżach cząsteczki β-glukanu pobudzają cały układ odpornościowy.

W licznych badaniach wykazano, że silne właściwości immuno-modulujące β-glukanu odnoszą się zarówno do odporności nieswoistej, jak i swoistej (nabytej). Zdolność układu odporności do szybkiego i skutecznego rozpoznania i reakcji na atakujące patogeny jest kluczowa w zwalczaniu rozmaitych zakażeń.

Spirulina i ekstrakt spiruliny

Spirulina to handlowa nazwa skoncentrowanych i liofilizowanych sinic z gatunku Arthrospira platensis. Spirulina jest bardzo bogata w białko (ok. 50-70%) i witaminy A, B, C, D, E, K, β-karotenu oraz szereg składników mineralnych, zwłaszcza bardzo duże ilości magnezu. Spirulina jest powszechnie stosowana do produkcji suplementów żywieniowych i kosmetyków.

EKSTRAKT SPIRULINY

Niedawno pojawił się naszych aptekach immuno-suplement zawierający ekstrakt spiruliny, który aktywuje nieswoisty układ odporności. Odporność nieswoista nie tylko stanowi pierwszą linię obrony przeciwbakteryjnej, ale ma zasadniczy wpływ na tworzenie odporności swoistej np. nabytej po przechorowaniu lub po szczepieniach. Jest to wielkocząsteczkowy kompleks lipo-polisacharydowy, który posiada udowodnione działanie immuno-modulujące i aktywuje nieswoistą odporność organizmu (innate immunity).

Kliknij na schemat obok, aby go powiększyć.

Ekstrakt Spiruliny platensis został opracowny przez zespół naukowców z Mississipi University pod kierunkiem prof. Davida Pasco. Właściwości immuno-modulujące ekstraktu Spiruliny platensis zostały szerzej przedstawione w zakładce → Wzmacnianie odporności

Zespół pod kierunkiem prof. Davida Pasco w Narodowym Centrum Badania Preparatów Naturalnych Uniwersytetu Missisipi opracował specjalny test standaryzacji aktywności immunologicznej ekstraktu spiruliny*. W procesie wytwarzania jest sprawdzona i zapewniona stała aktywność każdej dawki preparatu. W taki sam sposób badana jest aktywność wielu leków np. insuliny, steroidów, czy antybiotyków.

---

* Ten ekstrakt spiruliny jest standaryzowany na jego zdolność do pobudzania układu odporności. Zapewniana jest aktywność 1.000 j. określanej własnym testem aktywacji monocytów. Ekstrakt posiada wyjątkową stabilność i w badaniach jego aktywność, w stanie praktycznie nie zmienionym, utrzymuje się przez 5 lat od daty produkcji.

---

Zobacz → ekstrakt spiruliny kontra wirus opryszczki

Zobacz → Ekstrakt spiruliny kontra wirus grypy H1N1